Chắc hẳn nhiều người đã từng nghe qua cụm từ van giảm áp, tuy nhiên không phải ai cũng biết rõ bộ phận này thường xuất hiện ở đâu, có cấu tạo và vai trò như thế nào? Vì vậy, trong bài viết sau đây chúng tôi sẽ cung cấp tới người đọc những thông tin liên quan đến sản phẩm này.
Van giảm áp là gì?
Van giảm áp hay có thể gọi là van ổn áp, van điều áp. Đây là loại van này có chức năng và nhiệm vụ chính đó là làm cho áp suất đầu ra thấp hơn áp suất tại đầu vào trên một hệ thống đường ống dẫn khí, nước hoặc hơi. Có thể hiểu đơn giản, khi một hệ thống đường ống có lưu lượng khí vượt quá áp bên trong cho phép thì van giảm áp này sẽ xả bớt áp suất ra ngoài để ổn định áp suất.

Hình ảnh van giảm áp
Thông thường, van ổn áp hay xuất hiện ở các hệ thống lò hơi, nồi hơi hay các hộ dân, tòa nhà chung cư, thậm chí van giảm áp cho máy rửa xe,...Việc sử dụng van này là không thể thiếu trong cuộc sống hiện nay. Nó vừa giúp ta có được một áp lực ổn định ở đầu ra và vừa bảo vệ các thiết bị sử dụng trên cùng một hệ thống.
Cấu tạo và nguyên lý làm việc của van giảm áp
Cấu tạo của van giảm áp
Cấu tạo van giảm áp gồm có 2 dạng như sau:
Dạng này bao gồm các bộ phận: piston, lò xo, vít xoay chiều, cửa van, thân van, ống dẫn áp suất.
+ Phần tử điều khiển dạng ống trượt
+ Vít điều chỉnh áp lực đè trên lò xo điều chỉnh áp
+ Lò xo điều chỉnh áp lực, áp lên chống trượt
+ Cửa vào của áp suất P1
+ Đầu ra của áp suất P2
Dạng này cũng gần tương tự như dạng đầu ra đầu vào, tuy nhiên nó lại giữ áp suất tại cửa van không phụ thuộc vào tác động của áp suất hoặc lưu chất đi qua van. Ở dạng van này lại được chia thành 2 kiểu: kiểu tác động trực tiếp và kiểu tác động gián tiếp.
- Kiểu tác động trực tiếp bao gồm: Thân van, piston điều khiển, lò xo, núm điều chỉnh và rảnh nối.
+ Vỏ van
+ Bộ điều khiển van
+ Lò xo áp lực van
+ Vít điều chỉnh áp lực gắn ngay trên đầu lò xo áp lực
+ Rảnh nối khoang dưới và đầu ra áp lực P2
+ Thùng chứa tại đầu trên có rảnh kết nối từ đầu lò xo
+ Đầu vào và đầu ra của van được ký hiệu lần lượt là P1 và P2

Cấu tạo van ổn áp
- Kiểu tác động gián tiếp: Ở kiểu này, van ổn áp sẽ gồm ống trượt có dạng trụ với các đoạn có kích thước khác nhau, bộ phận lò xo được cố định với độ cứng nhỏ có các rãnh nối khoang chứa với cửa ra. Trên ống trượt cũng có rãnh nối giữa các khoang, đặc biệt van phụ có dạng bi trượt gồm bi điều khiển, lò xo phụ và vít điều chỉnh lò xo.
+ Ống trượt là điều khiển chính
+ Lò xo áp lực
+ Vít điều khiển lò xo áp lực
+ Lò xo áp lực chịu sự điều khiển từ vít điều khiển
+ Bi trượt bộ phận điều khiển phụ
+ Khoang chứa trên
+ Khoang chứa giữa
+ Khoang chứa dưới
+ Rảnh nối giữa ống trượt
+ Khoang chứa thông với đầu vào P1
+ Khoang chứa thông với đầu ra P2
Nguyên lý làm việc của van giảm áp
Van hạ áp được thiết kế để mở áp lực thiết lập đã xác định trước nhằm bảo vệ các bình áp lực và các thiết bị khác không bị áp lực vượt quá giới hạn của chúng. Nếu vượt quá giới hạn thiết kế, van hạ áp sẽ trở thành “đường dẫn ít điện trở” khi van bị ép mở một phần chất lỏng được chuyển hướng qua tuyến phụ.
Các chất ở dạng như lỏng, khí hoặc hỗn hợp khí lỏng được chuyển tiếp qua một hệ thống đường ống. Đường ống này đóng vai trò như đầu cứu trợ tới một lò phản ứng khí gas trung tâm, nơi đây các chất sẽ bị đốt cháy và khí đốt được thải ra không khí. Khi các chất lỏng này được chuyển hướng thì áp suất bên trong bình sẽ không tăng. Một khi nó đạt đến áp suất nhất định, van sẽ đóng lại.

Nguyên lý giảm áp lực nước của hệ thống dẫn nước
Trong trường hợp giá trị áp suất đầu ra tăng lên trong hệ thủy lực thì áp suất khoang trống cũng tăng. Đẩy piston điều khiển đi lên bằng làm giảm tiết diện của cửa ra sẽ làm giảm áp suất đầu ra. Nếu áp suất đầu ra giảm xuống thì piston điều khiển đi xuống sẽ làm tăng tiết diện cửa thoát, kéo theo đó là làm tăng áp suất đầu ra. Tóm lại, quá trình này làm cho áp suất đầu ra gần như giữ nguyên, không thay đổi.
Nếu lò xo phụ thiết lập một áp suất đầu vào của van, ống trượt ở vị trí ban đầu có áp suất trong các khoang chứa như nhau, lưu chất qua van một cách tự do. Khi thiết lập lò xo phụ một giá trị áp suất đầu ra lớn hơn áp suất đầu vào thì van phụ sẽ mở. Các lưu chất gần trong khoang phụ sẽ thoát ra một lượng nhỏ. Nhờ đó mà dòng chảy qua rãnh trên ống trượt được hình thành. Nhờ đó mà áp suất tại khoang này sẽ giảm xuống và ống trượt chính bị nâng lên, giảm tiết diện thông nhau giữa khoang phía dưới.
Quá trình này được lặp đi lặp lại làm cho ống trượt thực hiện dao động quanh vị trí thiết lập. Mọi sự thay đổi áp suất đầu ra đều kéo theo sự dịch chuyển của ống trượt và áp suất đầu ra luôn được cố định.
Phân loại van giảm áp nào?
Hiện nay loại thiết bị được sử dụng rất phổ biến và được chế tạo, sản xuất rất đa dạng, có thể kể đến các loại van giảm áp tiêu biểu sau:
Phân loại theo nguyên lý hoạt động
- Van hạ áp trực tiếp
- Van hạ áp gián tiếp
Phân loại theo môi trường làm việc
- Van giảm áp nước: Hay còn gọi là van giảm áp lực nước, đây là loại van được sử dụng rất nhiều trong các hệ thống đường ống cấp nước công nghiệp và dân dụng. Loại van này có công dụng giảm áp lực nước và giúp ổn định áp lực đầu ra cũng như bảo vệ an toàn cho đường ống cấp thoát nước.

Một số loại van giảm áp tiêu biểu
- Van giảm áp hơi nóng: Van giảm áp hơi nóng là thiết bị cơ học dùng để ổn áp đầu ra trên đường ống. Và áp lực đầu ra có thể điều chỉnh thông qua điều chỉnh lực nén của lò xo trên phần cổ van.
- Van giảm áp khí nén: Đây là loại van xả thường được sử dụng trong hệ thống khí, hệ thống hơi, khí gas, co2, nitơ,....
- Ngoài ra còn có các loại van giảm áp vi sinh, van giảm áp thủy lực, van hạ áp chữa cháy,...
Phân loại theo kiểu lắp
- Van hạ áp lắp ren
- Van hạ áp lắp bích
Phân loại theo xuất xứ
- Van hạ áp Italy
- Van hạ áp Trung Quốc
- Van hạ áp Đài Loan
- Van hạ áp Hàn Quốc
- Van hạ áp Nhật Bản
Hầu hết giá van giảm áp các loại đều tương đối rẻ, trong đó van giảm áp nước Italia được nhiều người sử dụng hơn cả. Người mua có thể tùy chọn loại van phù hợp với điều kiện và nhu cầu sử dụng: Van ổn áp cho máy rửa xe, van giảm áp lực nước gia đình,...
Như vậy có thể thấy van giảm áp có vai trò rất quan trọng trong nhiều hệ thống máy móc công nghiệp. Hy vọng, qua bài đọc này sẽ giúp bạn đọc có thêm những thông tin hữu ích nhất về sản phẩm này.